Bạn biết gì về bệnh phong thấp?
Người Việt mình cứ thấy đau nhức bộ hạ mình mẩy thì cho là bị mắc phong thấp, thuốc giảm cân không "khoa học" ti nào cả. Thậm chí, các em bé bị chảy mồ hôi đầu nhiều cũng bị gán cho nhãn hiệu phong thấp. Người Mỹ thì cũng không hơn gì chúng ta. Họ cũng có những tin tưởng về y học đã in trí từ nghìn xưa, truyền từ thế hệ ông bà đến đời cháu chắt mà không có một căn bản khoa học nào chứng minh cả.
Thực ra, có tới hơn 100 loại sưng khớp xương gây ra đau nhức và tật nguyền cho hằng chục triệu người Mỹ (Mỹ đen, trắng lẫn Mỹ vàng là chúng ta đây). Trong những loại bệnh sưng khớp này thì bệnh tê thấp Rheumatoid Arthritis (gọi tắt là RA) là bệnh nặng nhất, gây ra đau nhức khớp xương rất nhiều và dần dần làm biến dạng các khớp xương này khiến bệnh nhân dịp không dùng thủ túc được đến nỗi những cử dộng thường nhật nhất như mở nắp hộp hay đi đứng cũng rất khó khăn. Có tới hơn hai triệu người Mỹ đang bị tê thấp RA. Bệnh này xẩy ra ở đàn bà nhiều hơn nam giới và thường bắt đầu vào trên dưới tuổi từ 20 tới 50 nhưng cũng có trạng thái xẩy ra ở trẻ nhỏ và người lớn hơn 50. Triệu chứng
Những triệu chứng này có thể xẩy ra rồi biến mất và trở lại với thời gian. 1. Đau nhức và sưng các khớp , nhất là những khớp xương nhỏ của bàn tay và bàn chân. 2. Đau nhức huyễn hoặc cứng toàn thể các khớp xương và bắp thịt, nhất là sau khi ngủ dậy hay sau một thời gian nghỉ ngơi. 3. Các khớp không cử động được4. Bắp thịt nơi chỗ khớp đau bị yếu đi 5. Mệt mỏi, nhất là khi bệnh trở nặng
6. Sốt nhẹ 7. Theo với thời gian, thuốc giảm cân danh thiếp khớp xương bị biến dạng.8. Không cảm thấy khỏe Bệnh thấp khớp RA thường xẩy ra ở nhiều khớp xương cùng lúc. Khi mới bị bệnh, danh thiếp khớp xương ở cổ tay, bàn tay, bàn chân và đầu gối thường bị hơn cả. Theo với thời gian, các khớp vai, khuỷu tay, háng, cằm và cổ có thể bị ảnh hưởng. Cả hai bên cơ thể thường bị cùng lúc.Nơi những điểm dễ động chạm nhất (pressure points) của khớp xương ở khuỷu tay, bàn tay và bàn chân hay dính dáng gân gót chân Achille có thể nổi lên những cục u nhỏ gọi là cục phong thấp. Các cục u này cũng có trạng thái mọc ở các khớp xương khác, ngay cả trong phổi nữa. Những cục u này có thể nhỏ bằng hạt đậu nhưng cũng có thể lớn văn bằng quả ổi nhỏ nhưng không gây đau đớn gì cả.
Bệnh thấp khớp RA đặc biệt có thể gây viêm danh thiếp tuyến nước mắt, tuyến nước bọt, tơ màng tim và phổi, phổi và ngay cả danh thiếp mạch máu. Đây là một bệnh kinh niên, có lúc thuyên giảm có lúc nặng lên. Không có cách chữa cho hết hẳn bệnh này nhưng nếu biết cách sử dụng thuốc và những dụng cụ bảo vệ danh thiếp khớp, bệnh nhân vẫn có trạng thái sống cuộc thế hạnh phúc và lâu dài.Nguyên nhân
Bệnh phong thấp RA gây ra bởi tơ màng lót danh thiếp khớp xương bị sưng lên khiến tiết ra một chất đạm làm tơ màng này càng ngày càng dầy lên. Chất đạm này cũng phá hoại lớp sụn, xương, gân và dính líu chằng nơi khớp. Dần dần, khớp xương bị dị dạng, lệch lạc và có thể bị phá hủy.Tại sao các màng lót bị sưng lên? Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng nhiễm trùng là nguyên do và một số người có những gien di truyền khiến họ dễ bị nhiễm trùng. Một số phận các nhà nghiên cứu khác cho rằng kích thích tố có trạng thái đóng một vai trò trong việc gây ra bệnh thấp khớp RA.Những nguyên tố khác có trạng thái làm một người dễ mắc bệnh RA là: tuổi già, phái nữ, hút thuốc lá.Biến chứng
Bệnh thấp khớp RA gây ra cứng, đau khớp xương và mệt mỏi. Dần dần, bệnh nhân khó có thể làm những việc dù bình thường nhất như cầm cây bút, vặn nắm cửa…Bệnh nhân có trạng thái bị trầm cảm vì chưng việc này. Bệnh nhân dịp RA cũng dễ mắc bệnh sưng khớp và xương (osteoarthritis, một dạng bệnh phong thấp khác), và bệnh tim…Cách tự săn sóc
Ngoài những cách chữa bệnh vì chưng bác sĩ thực hiện kể trên, bệnh nhân cũng cần biết cách tự săn sóc bệnh của mình khiến giúp cho cuộc sống bớt khó khăn cũng như ngăn chặn sự tiến triển của bệnh. 1. Tập trạng thái dục thường xuyên: bệnh nhân cần hỏi thầy thuốc hay nhân dịp viên thể lý trị liệu về những thể dục nào thích hợp và cần thiết. 2. Giữ không lên cân nhiều: số phận cân dư sẽ làm cho danh thiếp khớp xương phải chịu áp lực nhiều hơn và dễ bị phá hoại hơn.3. Ăn uống đúng cách: ăn nhiều rau, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt 4. Tắm nước nóng hay dùng bình phẩm nước nóng đặt lên danh thiếp khớp để giảm đau, thư giãn danh thiếp bắp thịt và tăng máu đến khớp.
5. Dùng sức lạnh khi bệnh tăng lên: lạnh làm cho giảm đau, làm tê và giảm co thắt bắp thịt. Nếu bệnh nhân dịp đang bị tê và máu lưu thông suốt không tốt, không cho nên sử dụng sức lạnh. Tập những phương pháp thư giãn: thôi miên, thở sâu, thư giãn bắp thịt.6. Uống thuốc đầy đủ theo lời dặn của bác sĩ. 7. Giữ thái độ lạc quan: cùng với bác sĩ, sắp xếp trước những gì cần làm để chống lại cơn bệnh. Việc này sẽ làm cho bạn lạc quan bởi vì mình chủ động trong việc ứng phó với căn bệnh.
8. Dùng những công cụ giúp mình vận động: bố thí dụ như những đồ ràng đầu gối, gậy chống, ràng bàn tay…Nói chuyện với bác sĩ về những công cụ này. 9. Không làm quá sức mình: ngơi nghỉ khi cầnNhững cách chữa khác Bệnh nhân phong thấp RA có thể muốn sử dụng thử những phương cách điều trị khác như châm cứu, thuốc Bắc, thuốc sử dụng thêm như glucosamine, chondroitin sulfate…, nam châm…Tuy nhiên, cho nên nhớ rằng những biện pháp này không được theo dõi và kiểm chứng đầy đủ. Do đó, bệnh nhân phải cẩn trọng tìm cho đúng thầy đúng thuốc, không thành ra dùng bừa bãi.
Bs Nguyễn Thị Nhuận, Chuyên Khoa Nhi Đồng – Thư viện Việt Trí
0 nhận xét:
Đăng nhận xét