Tháng “cô hồn” có nên lau dọn bàn thờ?
Vị trí đặt bàn thờ Phật cầu phúc cho cả nhà phẩm bình an Vì sao bệnh xuất tinh sớm lễ Vu Lan bạn thành thử đến chùaNhững điều kiêng kị và thành ra làm trong tháng 7 âm lịch
Bạn nên chọn thời gian lau dọn bàn thờ tốt nhất vào cơ hội cuối tháng. Tránh nhất là đổ bể đồ thờTừ ngày lấy chồng tới giờ, chị Lê Hoài (ở Lạc Long Quân, Hà Nội) thường lau dọn bàn thờ mỗi thời cơ lễ, Tết. Chồng chị tuy là con giai trưởng nhưng hơn 50 tuổi vẫn chưa bao giờ động tay tới việc bao sái bàn thờ. Mỗi thời cơ giỗ chạp, giỏi lắm anh thắp được nén hương, lẩm bẩm vài câu rồi giục "Mẹ nó lên lễ bái đi này". Nhà chị Đặng Thị Hòa (thị xã Sơn Tây, Hà Nội) thì chồng ở rể trên đất nhà vợ. Anh quan niệm cha mẹ chỉ ở nhà quê chứ không bao giờ theo về "ngự nhờ" nhà vợ cho nên anh không thờ phụng trên đất nhà vợ. Chị không đồng ý, nhờ cả thầy về áp điệu thích rằng nhà nào cũng có bà cô tổ, con trai cứ lập gia đình là bà cô tổ sẽ về ngự và gia tiên về theo phù trì cho con cháu. Nhưng anh cứ phớt lờ và không cúng lễ. Thế là hai mấy năm lấy chồng, chưa lần nào anh dâng được nén hương lên gia tiên trên đất nhà vợ.
Với nhà chị Nguyễn Thị Lê (ở Âu Cơ, Hà Nội) thì khác. Chồng chị là con trưởng, chu đáo việc cúng lễ, cho nên ngay từ khi nhà lập hương án phụng thờ, anh dành luôn việc bao sái, phân công chị là đàn bà đồng cân mua sắm hoa quả, đồ lễ, chế biến thực phẩm… bày lễ, bày mâm. Còn đặt lễ, bệnh xuất tinh sớm sắp xếp đồ lễ là bổn phận của anh. Anh "sợ" chị… lóng cóng lại "phạm" làm vỡ đồ, đổ lễ do hương án có bài vị gia tiên và một số mệnh đồ quý (chưa kể những ngày các cụ coi là phụ nữ không "sạch sẽ"). Theo ông Hà Thanh (Viện Nghiên cứu Ứng dụng tiềm năng con người), xưa kia việc cúng bái được quan niệm là việc của nam giới là người chủ gia đình, đích thân chăm lo nơi ngụ cư của tổ tiên để tỏ lòng hiếu kính. Phụ nữ trông coi việc bếp núc. Trên bàn thờ, tủ thờ thường có hộp ghi lại gia phả, văn bản cổ quý, di chúc… thành thử không muốn khi bao sái, thu dọn nơi thờ tự con dâu tò mò mở ra, biết hết việc của dòng họ.Ngày nay, ở đô thị việc bày biện hay thắp hương trên bàn thờ không phân biệt nam, nữ, tuổi tác. Nhưng ở thôn quê nhiều địa phương vẫn giữ nếp xưa, việc cúng cấp là vì chưng nam giới trong nhà làm. Vào những ngày cúng lễ quan trọng như: Rằm tháng 7, giỗ chạp… thì mời người lớn tuổi nhất gia tộc hoặc cao niên nhất nhà ra khấn và thắp hương cho ông bà tổ tiên. Thờ phụng là trách nhiệm, luân lý của người Việt, thể hiện tình cảm, niềm tin huyết hệ gia đình, tổ tiên. Việc bao sái bàn độc ai làm cũng được, không cứ phải chọn lựa, nhất là nhà ở đô thị, việc thờ cúng bao sái không còn phân biệt rạch ròi như trước. Người bao sái bàn độc làm việc cần cẩn thận, tỉ mỉ để tránh đổ bể đồ thờ, đấu vật phẩm và những đồ quý (như cây nến cổ, bình quý, bài vị… của ông cha để lại. Cả những tấm ảnh ba má ông bà để thờ lâu ngày, nếu bao sái không cẩn trọng mà bị hỏng, rách thì không sao có lại được nữa.Thời điểm này không thành ra động tới bát hương Theo các nhà tâm linh, bàn độc là nơi linh thiêng, ngày thường chỉ cần bao sái sạch sẽ, không cho nên tùy tiện động chạm di chuyển, đặc biệt là chuyển dịch bát hương là điều động tối kỵ không thành thử làm, vì chưng danh thiếp vị sẽ khó an vị để độ trì cho con cháu. Trước danh thiếp cơ hội lễ, Tết, các gia đình lau dọn bàn thờ gọi là lễ "bao sái", nhằm tẩy rửa, lau dọn sạch sẽ bít tất đồ thờ tự. Thời gian bao sái tốt nhất thành ra chọn vào cơ hội cuối tháng.Hãy tắm rửa rồi bắt tay vào việc. Đầu tiên bày đĩa hoa quả, thắp nén hương xin gia tiên và thần linh tạm lánh để con cháu bao sái bàn thờ. Chờ hương tàn hãy bắt đầu công việc. Hãy trải vải đỏ (hoặc giấy đỏ) lên mâm (hoặc bàn) để đưa bài vị, đồ thờ đặt vào đó. Cẩn thận đặt đồ thờ Phật, thần linh, gia tiên riêng rẽ kẻo lẫn lộn. Sau đó dùng nước vang ấm (nước đun từ 5 thứ thảo dược thơm), rượu gừng để lau. Bao sái thuận là lau bài vị Phật, rồi thần thánh trước, sau đó thay nước mới để lau bài vị ông cha (không cho nên làm ngược lại bởi bị coi là bất kính). Sau khi lau sạch bát hương, đồ thờ cúng, bài vị sạch sẽ bằng nước thơm, để khô thì đặt lại như cũ.
Ông Hà Thanh lưu ý: Thời điểm bao sái tổng trạng thái bàn thờ dịp Rằm tháng 7 âm lịch cần làm từ cuối tháng 6 âm lịch, còn bây giờ thì thời khắc đó đã qua. Bây giờ là đầu tháng cho nên người dân chỉ thành thử lau sạch đèn nến, đồ thờ, chứ không thành thử nhổ bỏ chân hương, dịch chuyển bát hương nữa, bởi về mặt tâm linh vẫn thành thử tôn trọng thói quen xưa và làm như thế là "động" bát hương, không tốt. Còn khi muốn thay bát hương, tỉa bỏ chân hương thổ lộ lòng thành kính và tránh hỏa hoạn thì cũng thành ra chờ tới cuối tháng huyễn hoặc tốt nhất là cuối năm hãy làm theo lệ cũ phép xưa. Xử trí chân hương, đồ thờ phụng bỏ đi ra sao?Theo ông Hà Thanh, tối kỵ rút chân hương rồi cầm bát hương đổ tro bừa bãi ra ngoài, do người xưa quan niệm như thế sẽ bị "tán tài". Chân hương tỉa ra thường đốt và bít tất cả tro được thả xuống sông, hồ mê hoặc hòa nước bón cây, không thành ra đổ lung tung. Nhiều nhà còn đem đồ thờ phụng như bát hương, chén đĩa thờ cũ… quăng quật lung tung. Người xưa không làm như thế, mà quan niệm đem tro, bát hương cũ, đồ thờ cúng thả ra sông hồ cho mát mê hoặc những nơi sạch sẽ. Với bàn độc cũ, cây nến, cây hương tiện bằng gỗ sơn son thiếp vàng cổ cho nên hóa đi, chứ không cho nên để nguyên quăng quật linh tinh, vừa "phạm", vừa ô nhiễm môi trường.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét